Algeheel vuurwerkverbod in twaalf gemeenten bij komende jaarwisseling

Twaalf gemeenten hebben voor de komende jaarwisseling een algeheel verbod op het afsteken van vuurwerk afgekondigd. Verder stellen twee gemeenten zo’n verbod volgend jaar in en overwegen nog eens minstens tien gemeenten het verbod ergens in de komende jaren af te kondigen. Dat blijkt uit een rondvraag van de NOS onder 223 gemeenten.

Rond de afgelopen twee jaarwisselingen mocht in heel Nederland nergens vuurwerk worden afgestoken vanwege corona en dreigende overbelasting van de ziekenhuizen. Zo’n totaalverbod is er dit jaar vooralsnog niet. Dat betekent dat de in 2020 afgesproken vuurwerkregels weer van kracht zijn: knalvuurwerk, Chinese matten en vuurpijlen zijn verboden, siervuurwerk als cakeboxen is toegestaan.

Twaalf gemeenten vinden dat niet ver genoeg gaan. Dat zijn Amsterdam, Rotterdam, Schiedam, Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Apeldoorn, Nijmegen, Heumen, Mook en Middelaar, Soest en Utrechtse Heuvelrug. Zij vinden de overlast, materiële schade, letsel en milieuvervuiling onevenredig groot en kondigen daarom een algeheel vuurwerkverbod af. Op die plekken is alleen het zogeheten fop- en schertsvuurwerk, zoals sterretjes en knalerwten, toegestaan.

Volgend jaar sluit Arnhem zich daarbij aan en ook Eindhoven denkt in die richting. Krimpenerwaard kiest voor een vuurwerkverbod met ingang van de jaarwisseling 2024-2025. Negen andere gemeenten overwegen op termijn een vuurwerkverbod in te voeren, maar hebben daar nog geen beslissing over genomen.

Het illustreert dat een groeiend aantal gemeenten nadenkt over het volledig verbieden van vuurwerk; in aanloop naar de jaarwisseling in 2020 bleken nog zes gemeenten bereid tot zo’n verbod.

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) meldde in maart dat 65 procent van de burgemeesters voorstander is van een vuurwerkverbod. In de NOS-rondvraag onder gemeenten keert die meerderheid voor een verbod niet terug.

Slechts 34 van de 223 gemeenten gaven expliciet aan dat ze een vuurwerkverbod willen (15 procent), bij voorkeur via een landelijke regeling. Dat geldt ook voor gemeenten die niet uitgesproken voorstander zijn: zij vinden dat een vuurwerkverbod alleen werkt als het voor heel Nederland wordt ingevoerd.

GroenLinks en de Partij voor de Dieren hebben via de Kamer geprobeerd om zo’n landelijk verbod voor elkaar te krijgen. Eerder dit jaar dienden zij een wetsvoorstel in om al het consumentenvuurwerk te verbieden, maar dat kreeg onvoldoende steun. Een manifest voor het invoeren van zo’n landelijk verbod werd door 670.000 mensen ondertekend.

Hoe zit het met de landelijke regels?

Consumentenvuurwerk is opgedeeld in verschillende categorieën. Er geldt een landelijke verbod voor vuurwerk uit categorie F3, oftewel knalvuurwerk (zoals rotjes of zwaarder), Chinese matten, single shots en vuurpijlen. Romeinse kaarsen en babypijltjes zijn ook verboden.

Categorie F2-vuurwerk is wel toegestaan. Daarbij gaat het om siervuurwerk als cake- en combiboxen, waarbij door het aansteken van één lont meerdere sterren en vuurballen achter elkaar de lucht in worden geschoten. Afschieten mag alleen tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 02.00 uur.

De lichtste categorie – F1-vuurwerk – mag het gehele jaar worden afgestoken. Het gaat dan om onder meer sterretjes, knalerwten en kleine ijsfonteinen.

Gemeentes hebben ook al een aantal jaar de mogelijkheid om vuurwerkvrije zones in te stellen. In een gebied rond bijvoorbeeld ziekenhuizen, verzorgingshuizen, winkelcentra en kinderboerderijen mag dan geen vuurwerk worden afgestoken.

Die maatregel blijkt succesvol, want ook dit jaar gaan minstens veertig gemeenten weer werken met vuurwerkvrije zones. Den Haag spant de kroon met liefst 53 vuurwerkvrije zones. Daarnaast hebben bewoners in verschillende steden de mogelijkheid om een vuurwerkvrije zone voor hun straat aan te vragen.

© NOS